Is jouw buikgevoel te vertrouwen?


Als mens, als coach ben ik mateloos gefascineerd door de drivers die onze beslissingen aansturen. Eén van de meest gedebatteerde is ons buikgevoel. In welke mate kunnen we erop vertrouwen?

Tijdens mijn coachingsopleiding ben ik gaan geloven dat ons lijf heel veel wéét.
Waarmee ik wil zeggen: ik geloof dat onze hersenen en onze zintuigen zoveel ervaringen, informatie (van flarden tot dikke cursussen) en prikkels opzuigen dat we hierdoor in vele gevallen voelen wat er aan de hand is of wat er moet gebeuren.
Denk maar aan direct gevaar wanneer een auto te dicht bij ons als voetganger komt.
Ons lijf kan ons ook zeggen dat er sociaal iets niet snor zit wanneer we later dan anderen in een vergaderruimte binnenstappen. Je kan dan voelen dat er daar is iets gebeurd of gezegd dat de sfeer onder nul heeft doen zakken. Er hangt als het ware iets in de lucht.

Vorige week publiceerde De Standaard twee artikels over ons buikgevoel. En de essentie ervan deel ik heel graag met jullie. Ariane Bazan, hoogleraar klinische psychologie en psychopathologie, legt in een column uit dat er twee soorten denken bestaan:
Primaire processen (S1) zijn associatieve, snelle denkbewegingen waarmee we oppervlakkige verbanden leggen. Ze zorgen ervoor dat we bij de eerste woorden van een uitspraak vaak de rest van de zin automatisch kunnen afmaken.
Secundaire processen (S2) zijn trager. Ze worden “genuanceerder” genoemd en de informatie wordt door ons ontcijferd op basis van de context.

Wat blijkt? Sommigen denken foutief dat we tijdens onze opvoeding S1 stapsgewijs vervangen door S2.
Neen: S1 en S2 blijven een heel leven lang in een dynamisch evenwicht bestaan in ons allemaal.
Meer nog: S1 wordt in sommige situaties zelfs sterker, bv. als je heel angstig bent.
Impactvolle situaties kunnen er ook voor zorgen dat je op jouw “blauwe plekken” (we hebben ze allemaal) snelkoppelingen ontwikkelt en bv. haatdragend of intolerant wordt. Als automatische emotionele reactie.

In een overzichtsartikel zoomt De Standaard verder in op het befaamde buikgevoel. “Intuïtie” wordt er gedefinieerd als “het herkennen van patronen die opgeslagen zitten in ons geheugen”.
Om op die intuïtie te kunnen vertrouwen moet je voldoende expertise opgebouwd hebben.
Maw: na een eerste keer iets gedaan te hebben kan je best nog niet voluit voor jouw buikgevoel gaan.

Wat onthou ik vooral over intuïtie? Dat het bestaat en dat het zeer waardevol kan zijn om beslissingen te nemen. Als je genoeg ervaring hebt op een bepaald terrein, ga dan voor jouw buikgevoel. Tegelijkertijd is het geen slecht idee om dat buikgevoel af en toe eens te challengen, of te bekijken of er geen update nodig is.

Waar sta jij nu als het gaat om jouw buikgevoel?